Canolfan Ynni Cilfynydd

Croeso i wefan prosiect Canolfan Ynni Cilfynydd. Mae Innova yn cynnig System Storio Ynni (ESS) 400 Megawat (MW) ar dir yn union i’r gogledd o is-orsaf y Grid Cenedlaethol, i’r gorllewin o Lanfabon.

Mae safle’r datblygiad yn gorchuddio tua 6.5 hectar.

Byddai’r cynnig yn cefnogi trawsnewidiad y Deyrnas Unedig i Sero Net a mwy o ddefnydd o ynni adnewyddadwy trwy gefnogi argaeledd ynni i’r Grid Cenedlaethol. Nodweddir ynni adnewyddadwy gan ei broffil cynhyrchu ysbeidiol. Er enghraifft, cynhyrchir ynni solar yn ystod oriau golau dydd, ac mae cynhyrchiant gwynt yn amrywio rhwng tymhorau ac yn ystod cyfnodau o adnoddau gwynt uchel ac isel.

Mae systemau storio ynni fel yr un a gynigir yng Nghanolfan Ynni Cilfynydd yn darparu ateb i hyn, trwy storio trydan o’r grid ar adegau o orgyflenwad a rhyddhau trydan yn ôl i’r grid ar adegau o alw brig.

Mae’r safle wedi’i ddewis a’i ddylunio’n ofalus trwy broses asesu manwl sy’n ystyried treftadaeth, tirwedd, dynodiadau ecolegol ac amgylcheddol, mynediad, llifogydd, trafnidiaeth ac ansawdd tir amaethyddol. Rydym wedi cyflogi tîm o ymgynghorwyr arbenigol i roi cyngor ar y prosiect.

Rhan bwysig o’r broses ddatblygu yw ymgysylltu â’r gymuned leol ac felly byddwn yn cynnal digwyddiad ymgynghori cymunedol yng Ngwesty Llechwen Hall ar 14 Tachwedd 2024 rhwng 3pm a 7pm.

Mae’r DU wedi ymrwymo i ddod yn Sero Net erbyn 2050, gyda’r nod o ddatgarboneiddio’r grid trydan erbyn 2035.

Byddai’r Datblygiad Arfaethedig yn cefnogi trosiant y Deyrnas Unedig i Sero Net ac yn cynyddu’r defnydd o ynni adnewyddadwy drwy gefnogi argaeledd ynni i’r Grid Cenedlaethol.

Mae adroddiad Senarios Ynni’r Dyfodol 2022 (a ysgrifennwyd gan National Grid ESO) yn nodi y bydd angen mwy na 250GW o storfa ynni ar y Deyrnas Unedig erbyn 2050, a byddai’r cynnig hwn yn ychwanegu swm sylweddol o storfa ynni at y biblinell hon. Ym mis Ebrill 2022, adroddodd Renewable UK, ledled y wlad, fod tua 1.5GW o storfa ynni ar waith, 1.5GW yn cael ei adeiladu, a 10GW wedi cael caniatâd, ond nad oedd wedi’i adeiladu eto. Mae angen cynnydd sylweddol er mwyn bodloni’r gofynion rhagamcanol.

Bydd prosiectau fel Canolfan Ynni Cilfynydd yn caniatáu i drydan sydd wedi’i gynhyrchu gan ynni adnewyddadwy gael ei storio mewn cyfnodau o gyflenwad uchel a’i ryddhau ar adegau o alw uchel a chyflenwad isel, tra hefyd yn caniatáu i ni wneud gwell defnydd o’n cyflenwadau trydan presennol o ddulliau cynhyrchu confensiynol.

Mae gan y Deyrnas Unedig darged cyfreithiol rwymol i gyflawni Sero Net erbyn 2050, ac mae wedi ymrwymo i ddatgarboneiddio’r rhwydwaith trydan yn llawn erbyn 2035.

Mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi gosod targed uchelgeisiol i Gymru fodloni 70% o’i galw am drydan o ffynonellau adnewyddadwy Cymreig erbyn 2030 ac yn ymgynghori i wthio ymhellach i ddiwallu 100% o’i hanghenion trydan o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2035.

O ganlyniad, mae angen llawer o ddatblygiadau carbon isel ac adnewyddadwy ledled y Deyrnas Unedig. Mae datblygiadau ynni adnewyddadwy fel Canolfan Ynni Cilfynydd yn rhan allweddol o fynd i’r afael â’r Argyfwng Hinsawdd. Bydd y datblygiad yn chwarae rhan allweddol yn y trawsnewid hollbwysig hwn i ynni adnewyddadwy. Yn 2019, datganodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili Argyfwng Hinsawdd ac ymrwymo i ddod yn awdurdod lleol di-garbon net erbyn 2030.

Rydym wedi cynnig lleoli ESS ar lain o dir, i’r gogledd o is-orsaf y Grid Cenedlaethol, i’r gorllewin o bentref Llanfabon.

Mae’r safle wedi’i ddewis yn ofalus ac mae’r dyluniad yn cael ei lywio gan broses asesu fanwl barhaus.

Cwblhawyd Asesiad Dewis Safle i ddechrau, a oedd yn ceisio nodi’r safle optimwm ar gyfer y datblygiad arfaethedig o fewn pellter rhesymol i is-orsaf Grid Cenedlaethol Cilfynydd. Mae’r safle arfaethedig wedi ei nodi isod.

Mae’r cynnig yn cynnwys unedau storio ynni a fydd yn cael eu dosbarthu ar draws y safle mewn parau, pob un â thrawsnewidydd a gwrthdröydd cysylltiedig. Yna bydd grwpiau o unedau ESS yn cael eu cysylltu â thrawsnewidydd 33/132kV a fydd yn bwydo trydan i’r is-orsaf 400kV ar y safle, i’w allforio i’r Grid Cenedlaethol. Bydd y cynnig yn cael ei gysylltu ag is-orsaf Grid Cenedlaethol Cilfynydd drwy gebl tanddaearol.

Mae coed a gwrychoedd aeddfed presennol yn amgylchynu’r safle a fydd yn cael eu cadw lle bo modd i ddarparu sgrinio. Bydd gwelliannau tirwedd hefyd yn cael eu cyflawni i sgrinio’r datblygiad ymhellach a rhoi cyfle i sicrhau Enillion Net Bioamrywiaeth sylweddol ar y safle.

Gwybodaeth mynediad:

Cynigir y bydd cerbydau adeiladu yn dod at y safle o gylchfan Abercynon ar yr A470, troi i’r dwyrain ar hyd yr A472, troi i’r de ar Heol Llanfabon cyn troi i’r gorllewin i National Road ac i mewn i’r safle.

Ar hyn o bryd rydym yn asesu nifer y cerbydau adeiladu fydd eu hangen, a manylir ar hyn yn y Cynllun Rheoli Traffig Adeiladu (CTMP) a gyflwynir fel rhan o’r cais cynllunio, i’w gytuno gan y Cyngor ac y bydd angen i’r contractwr penodedig ei ddilyn. Bydd y CTMP hefyd yn cynnwys cyfres o fesurau lliniaru i leihau effaith traffig adeiladu ar y rhwydwaith priffyrdd lleol.

Darperir cynllun o’r llwybr traffig adeiladu arfaethedig isod:

Cynllun llwybr traffig

Llwybr cebl:

The site will be connecting directly into the Cilfynydd National Grid substation immediately to the south.

Rydym wedi cyfarwyddo amrywiaeth o ymgynghorwyr arbenigol sy’n cynnal arolygon ar hyn o bryd i lywio’r cais dylunio a chynllunio. Mae’r arolygon canlynol wedi’u cynnal neu’n mynd rhagddynt fel rhan o’r broses gynllunio:

• Astudiaeth mynediad
• Coedyddiaeth
• Arolygon Topograffaidd
• Asesiad o Ganlyniadau Llifogydd
• Asesiad Sŵn
• Treftadaeth
• Tirwedd a Gweledol
• Dylunio Sifil
• Gwerthusiad Ecolegol Rhagarweiniol

Mae’r rhain yn cynnwys y gwaith sydd wedi’i gwblhau ar hyn o bryd ac sydd ar y gweill. Bydd cyfres arall o arolygon yn cael eu cynnal gydag adborth o’r ymgynghoriad cyhoeddus.

A fydd y safle’n effeithio ar fywyd gwyllt lleol?

Mae arolygon ecoleg helaeth wedi eu cynnal ar y safle ac yn agos ato. Lle mae rhywogaethau wedi’u nodi, mae mesurau lliniaru addas wedi’u rhoi ar waith er mwyn peidio ag aflonyddu ar y bywyd gwyllt presennol.

Pryd ydych chi’n cyflwyno’r cais?

Rydym ar hyn o bryd yn cynnal arolygon ar y safle ac yn disgwyl cyflwyno’r cais llawn yn gynnar 2025.